ziya nuri birgi ne demek?

Ahmet Ziya Paşa Birgi¹ (d. 1872, İstanbul - ö. 7 Aralık 1936, Ankara), Türkiye'de KBB Hekimliğinin öncülerinden, öğretim üyeliği ve milletvekillliği de yapmış bir doktordur.

Yaşamı

1288 (1872)'de İstanbul'da doğdu. Kâtipoğulları'ndan Birgili Dr. Mehmet Nuri Bey'in oğludur. İlk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra Askerî Tıbbiye Mektebine girdi. 24 Şubat 1890'da Tabip Yüzbaşı rütbesiyle mezun olarak bir süre Haydarpaşa Askerî Hastanesinde Tabip Yardımcılığı yaptı. 1892'de sınavla Genel Hastalıklar (Genel Patoloji), 1893'te Cerrahi öğretmen yardımcısı oldu. O sırada İstanbul'da çıkan kolera salgınında Fatih bölgesinde görevlendirildi. 1894'te okulun seçimiyle, bilgi ve görgüsünü artırmak için Almanya'ya gönderildi. Kaiser Wilhelm Tıp Akademisinde teorik ve uygulamalı bir öğrenim ve eğitimden sonra Berlin Tıp Fakültesinden Kulak-Burun ve Boğaz hastalıkları dalında uzmanlık diploması alarak 18 Mart 1900'de yurda döndü. Gülhane Askerî Tababet Tatbikat Mektebi ve Hastahanesinde b u dersleri okutmakla görevlendirildi. Hastahanede Kulak-Burun ve Boğaz hastalıkları servisini kurdu.²

1902'de ek görev olarak Şişli Hamidiye Etfal (Çocuk) Hastanesi uzmanlığına atandı. 1904'te Tıbbiye Mektebinde Poliklinik öğretmenliğine getirildi. Bu arada 12 Temmuz 1900'de Sol Kolağası (Kd. Yüzbaşı), 9 Mayıs 1902'de Sağ Kolağası (Önyüzbaşı) oldu. 27 Temmuz 1902'de Binbaşılığa yükseltildi. Kısa aralıklarla yükseltilerek 13 Ağustos 1904'te Yarbay, 22 Ağustos 1905'te Albay, 24 Ekim 1905'te Mirliva (Tuğ-Tümgeneral), 5 Haziran 1907'de Ferik (Korgeneral) rütbelerini aldı.³

II'nci Meşrutiyetin ilanından (23 Temmuz 1908) sonra sivil ve asker tıp okullarının fakülte olarak birleştirilmesi üzerine 14 Kasım 1908'de ordudan izinli sayılarak kadrosu Tıp Fakültesine nakledildi. 26 Ağustos 1909'da rütbelerin tasfiyesi kanun u ile rütbesi yarbaylığa indirildi. 3 Mayıs 1910'da Tıp Fakültesi Kulak-Burun ve Boğaz öğretmenliğine getirildi. Balkan savaşında Selanik Fırkası Başhekimi ve sonra da Batı ordusu sağlık müşaviri olarak görev yaptı. 25 Ekim 1912'de Askerî Hastahane olarak kullanılmaya başlanan Fakülte Hastahanesine atandı. 9 Şubat 1913'te Akdeniz Boğazı Mürettep Kuvvetler Menzil Müfettişliğinde görevlendirildi. 16 Mart 1914'te Albaylığa yükseltildi. I inci Dünya Savaşında geçici olarak Fakülte Hastahanesi Başhekimliğini yürüttü. 8 Mayıs 1917'de orduya yaptığı hizmetlerin ödüllendirildiği gerekçesiyle Yedek Mirlivalığa yükseltildiği bildirildi. Görevini savaş sonuna kadar Genel Karargâhta Ordu Cerrahi Müşaviri olarak sürdürdü. 22 Şubat 1919'da isteği üzerine ordudan emekliye ayrılarak Fakültedeki görevine döndü. 1921'de Fakülte Reisliğine (Dekan) seçildi. 31 Mayıs 1933'te Darülfünunun lağvı ve İstanbul Üniversitesinin kurulmasında yeni kadroya alınmadı.⁴

TBMM IV'üncü Döneminde Afyon Karahisar Milletvekili Ruşen Eşref Bey'in Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğine atanarak istifası üzerine boşalan milletvekilliğine C.H.P.'nce aday gösterilerek 2 Kasım 1933'te seçildi. 30 Kasım 1933'te Meclise katıldı. IV'üncü Toplantı yılında Sağlık ve Sosyal Yardım Komisyonunda çalıştı. 1 Şubat 1934'te başlayan öğrenim döneminde eski kürsüsünde bir sömestr ders vermesi Maarif Vekâletince uygun görülmekle kendisine Fahri Üniversite Profesörlüğü unvanı verilerek 1933'te yapılan yanlışlığın düzeltilmesine çalışıldı.⁵

V'inci Dönemde 8 Şubat 1935'te milletvekili seçilerek yasama görevini ölümüne kadar sürdürdü.⁶

7 Aralık 1936'da Ankara'da öldü. İstanbul-Edirnekapı Şehitliğinde toprağa verildi.⁷

Büyükamiral Hasan Rami Paşa Kızı Hüsniye Şaziment Hanım (1886-1963) ile evlenmiş olup Büyükelçi Muharrem Nuri Birgi'nin (1909-1986) babasıdır.⁸